സ്നേഹത്തുരുത്തുകള്‍ - മാധവിക്കുട്ടിയുടെ 'കടലിന്റെ വക്കത്ത് ഒരു വീട് ' പഠനം

• ലേഖനം ഡൗണ്‍ലോഡ് ചെയ്യാം പ്രിന്റെടുക്കാം

തിരിച്ചറിയപ്പെടാത്തതോ തിരസ്കരിക്കപ്പെട്ടതോ ആയ സ്നേഹഗാഥകളാണ് മാധവിക്കുട്ടിയുടെ കഥകള്‍. സ്ത്രീയുടെ ജീവിതവും മനസ്സും ഉള്‍ക്കൊണ്ടുകൊണ്ടുള്ള അഗാധവും സൂക്ഷ്മവുമായ രചനകളാണ് മാധവിക്കുട്ടിയുടേത്. പ്രണയം, ദാമ്പത്യം, കുടുംബം, സമൂഹം എന്നിവിടങ്ങളിലെല്ലാം അസ്വതന്ത്രയായിത്തീരുന്ന പെണ്മയുടെ തനിമയാണ് ഈ കഥകള്‍ പങ്കുവയ്ക്കുന്നത്. നാഗരിക സാഹചര്യങ്ങളില്‍ സ്ത്രീജീവിതം ഏകാന്തവും ശൂന്യവും തിരസ്കൃതവുമാകുന്നത് മാധവിക്കുട്ടി ചിത്രീകരിക്കുന്നു. മാധവിക്കുട്ടിയുടെ കഥാപാത്രങ്ങള്‍ വിമര്‍ശനങ്ങള്‍ക്ക് വിധേയമാകുന്നത് ആദര്‍ശത്തിന്റെ തൂവലുകള്‍ കൊഴിച്ചുകളഞ്ഞ് സത്യസന്ധമായി അവതരിപ്പിക്കപ്പെടുന്നതിനാലാണ്.

കേരളത്തിനു പുറത്തു ജീവിച്ച എഴുത്തുകാരാണ് കൂടുതലായും മലയാളസാഹിത്യത്തില്‍ ആധുനികതയ്ക്ക് മിഴിവുപകര്‍ന്നത്. എം. മുകുന്ദന്‍, സക്കറിയ, എം. പി. നാരായണപിള്ള, ആനന്ദ്, ഒ. വി. വിജയന്‍, മാധവിക്കുട്ടി എന്നിങ്ങനെയുള്ള നീണ്ടനിര ഇതിനുദാഹരണമാണ്. നഗരവല്‍ക്കരണത്തിന്റെയും വ്യവസായവല്‍ക്കരണത്തിന്റെയും ആവിര്‍ഭാവത്തോടെ നഗരജീവിതത്തിലെ ഒറ്റപ്പെടലിന്റെയും കൂട്ടംതെറ്റി മേയലിന്റെയും നേര്‍ക്കാഴ്ചകള്‍ കഥകളിലും നോവലുകളിലും വിഷയമായി മാറി. ഇത്തരം ജീവിതം പരിചയപ്പെടാനും അനുഭവിക്കാനുമുള്ള സാദ്ധ്യത കേരളത്തിനു പുറത്തു ജീവിച്ച എഴുത്തുകാര്‍ക്കാണ് കൂടുതലുമുണ്ടായത്.

ടി. പത്മനാഭന്റെയും എം. ടി. വാസുദേവന്‍നായരുടെയും മാധവിക്കുട്ടിയുടെയും കഥകള്‍ ആധുനികതയുടെ സവിശേഷമായ അന്തരീക്ഷം പങ്കുവയ്ക്കുമ്പോള്‍ ത്തന്നെ പലപ്പോഴും ഗൃഹാതുരസ്മൃതികള്‍ ഉണര്‍ത്തുകയും ഭാവസാന്ദ്രത പകരുകയും ചെയ്യുന്നു. ചെറുകഥയ്ക്ക് കേന്ദ്രമാകാന്‍ കേവലം ഭാവമോ ഒരു നോട്ടമോ ഒരു കാഴ്ചയോ മതിയെന്ന് ഇവരുടെ രചനകള്‍ തെളിയിക്കുന്നു. കാച്ചിക്കുറുക്കിയ വാക്കുകളും മൗനവും കൊണ്ട് പത്മനാഭനും മാധവിക്കുട്ടിയും കഥയുടെ പുതിയ രസതന്ത്രം മെനഞ്ഞു. അര്‍ത്ഥപൂര്‍ണ്ണമായ നിശബ്ദത വായനാവേളയില്‍ വായനക്കാരുടെ മനസ്സിനെ ശബ്ദമുഖരിതമാക്കി. സമൂഹത്തിന് ന്യായീകരിക്കാനാവാത്ത സ്നേഹബന്ധങ്ങളും ഇഷ്ടങ്ങളും ശുദ്ധസംഗീതംപോലെ മാധവിക്കുട്ടിയുടെ രചനാലോകത്ത് ഭാവസാന്ദ്രമാകുന്നു. മനശാസ്ത്ര വിശകലനങ്ങള്‍ക്കനുസരിച്ച് വ്യാഖ്യാനിക്കാവുന്നതായി മാധവിക്കുട്ടിയുടെ പല കഥകളും പരിണമിക്കുന്നു.

ബോംബെ ജീവിത്തിന്റെ പശ്ചാത്തലത്തില്‍ മാധവിക്കുട്ടി രചിച്ച ചെറുകഥയാണ് 'കടലിന്റെ വക്കത്ത് ഒരു വീട് '. വീടും ജോലിയും നഷ്ടപ്പെട്ട് തെരുവില്‍ ജീവിക്കേണ്ടിവരുന്ന അറുമുഖത്തിന്റെയും ഭാര്യയുടെയും വ്യത്യസ്തമായ ജീവിത വീക്ഷണങ്ങളാണ് കഥയുടെ കാതല്‍. ഫാക്ടറിയുടെ കാവല്‍ക്കാരനായിരുന്ന അറുമുഖത്തിന് തന്റെ മദ്യപാനത്തെത്തുടര്‍ന്ന് ജോലി നഷ്ടപ്പട്ടതിനാലാണ് അവര്‍ക്ക് യാചകരായി പഴകിയ ഭക്ഷണപദാര്‍ത്ഥങ്ങളും കഴിച്ച് ജീവിതം തള്ളിനീക്കേണ്ടിവരുന്നത്. ജീവിതത്തെക്കുറിച്ച് ഏറെ പ്രതീക്ഷകളും സ്വപ്നങ്ങളും പുലര്‍ത്തിയിരുന്ന സ്ത്രീയ്ക്ക് അറുമുഖത്തോടൊപ്പമുള്ള ജീവിതം അസംതൃപ്തമാണ്. ഭാര്യയ്ക്കുവേണ്ട ഭക്ഷണം എത്തിച്ചുകൊടുക്കുന്നുവെങ്കിലും അവരാഗ്രഹിക്കുന്ന സ്നേഹവും കരുതലും അംഗീകാരവും അവള്‍ക്കു ലഭിക്കുന്നില്ല. ആത്മാവിനെ തൊടുന്ന സ്നേഹസ്പര്‍ശവും സാന്ത്വനവുമാണ് അവരാഗ്രഹിക്കുന്നത്. അത് ലഭിക്കാതെ വന്നതിനാലാണ് അപരിചിതനായ യുവാവിന്റെ മുമ്പില്‍ വച്ചുപോലും അറുമുഖത്തിന്റെ ശിരസ്സില്‍ അവര്‍ മര്‍ദ്ദിക്കുന്നതും അയാളെ ശകാരിക്കുന്നതും. സംഗീതത്തെക്കുറിച്ചുള്ള സംഭാഷണം പോലും അറുമുഖത്തെ മുഷിപ്പിക്കുന്നു. സംഗീതത്തെ സ്നേഹിക്കുന്ന അവരില്‍ ഭര്‍ത്താവിന്റെ പ്രതികരണം വിരക്തിയുളവാക്കുന്നു. വഴിയരികില്‍ കണ്ട യുവാവ് തീവണ്ടിയില്‍ പാട്ടുപാടി ജീവിച്ചിരുന്നുവെന്നത് അവരില്‍ താല്പര്യമുണര്‍ത്തുന്നു. കുട്ടിക്കാലത്ത് അയല്‍പക്കത്ത് ഭാഗവതരുടെ പാട്ടുകേട്ടുണര്‍ന്ന ഓര്‍മ്മകള്‍ അവര്‍ അയാളോടുപങ്കുവയ്ക്കുന്നു. "കിടക്കാന്‍ വീടില്ല, കൈവശം ഒരൊറ്റ പൈസയില്ല, ഒന്നിനും കൊള്ളാത്ത ഒരു വൃദ്ധന്റെ പെണ്ണായിപ്പോയല്ലോ ഞാന്‍...” എന്ന വാക്കുകളില്‍ ബാഹ്യമായ സൗകര്യങ്ങള്‍ നഷ്ടപ്പെട്ട ദുഃഖമല്ല തന്റെ ഉള്ളിലുള്ള സംഗീതത്തെയും തന്റെ ഇഷ്ടാനിഷ്ടങ്ങളെയും മനസ്സിലാക്കാതെപോയ ഭര്‍ത്താവിനോടുള്ള ദ്വേഷമാണ് കൂടുതല്‍. ഭൗതികനേട്ടങ്ങളെക്കാള്‍ വൈകാരികമായ പങ്കുവയ്ക്കലുകളാണ് മാധവിക്കുട്ടിയുടെ കഥാപാത്രങ്ങള്‍ ആഗ്രഹിക്കുന്നത്. സംഗീതത്തെ സ്നേഹിക്കുന്ന, സംഗീതത്തെക്കുറിച്ച് സംസാരിച്ച യുവാവിന് തന്റെ ആകെയുള്ള സമ്പാദ്യമായ അറ്റം പിഞ്ഞിയ കട്ടിയുള്ള രോമപ്പുതപ്പ് അവര്‍ സമ്മാനിക്കുന്നു. ഭര്‍ത്താവിന്റെ ചോദ്യത്തിനുത്തരമായി "അയാള്‍ എന്നോട് സംഗീതത്തെപ്പറ്റി സംസാരിച്ചു" എന്ന് അവര്‍ പുഞ്ചിരിയോടെ മറുപടി പറയുന്നത് അവളുടെ ഇഷ്ടങ്ങള്‍ ഒരു നിമിഷംകൊണ്ട് തിരിച്ചറിഞ്ഞതിലുള്ള സന്തോഷത്തിന്റെയും അംഗീകാരത്തിന്റെയും പ്രതിഫലനമാണ്.

ഏതു ദുരിതക്കടലിലും ജീവിത്തെ സ്നേഹിക്കുകയും ചെറിയ കാര്യങ്ങളില്‍ പോലും സന്തോഷം കണ്ടെത്തുകയും ശുഭാപ്തിവിശ്വാസം നിലനിര്‍ത്തുകയും ചെയ്യുന്ന യുവാവ് നായികയുടെ വിരുദ്ധതലമാണ്. രണ്ടുപേരും സംഗീതത്തെ സ്നേഹിക്കുന്നു. സ്ത്രീ തനിക്ക് ലഭിക്കാതെപോയതിനെച്ചൊല്ലി വിലപിക്കുകയും ശകാരിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. എന്നാല്‍ "കടലിന്റെ വക്കത്തു പാര്‍ക്കുവാനും ഭാഗ്യം വേണം. രാത്രിയില്‍ കടലിന്റെ പാട്ടും കേട്ട് നക്ഷത്രങ്ങളും നോക്കിക്കൊണ്ടു മലര്‍ന്നുകിടക്കുവാനുള്ള ഭാഗ്യം നിങ്ങള്‍ക്കില്ലേ?” എന്ന യുവാവിന്റെ ചോദ്യത്തില്‍ ജീവിതം നല്‍കുന്ന ഇത്തിരിക്കാഴ്ചകളില്‍ സംതൃപ്തിയും സന്തോഷവും കണ്ടെത്തേണ്ടത് ജീവിതത്തെ മുന്നോട്ടുനയിക്കാന്‍ ആവശ്യമാണെന്ന ബോധം പകര്‍ന്നുതരുന്നു. ചെറിയ ദുഃഖങ്ങളില്‍ ജീവിതത്തെ തിരസ്കരിക്കുകയല്ല, ചെറിയ സന്തോഷങ്ങളില്‍ ജീവിതത്തെ അംഗീകരിക്കുകയാണ് വേണ്ടതെന്ന പ്രസാദാത്മകമായ കാഴ്ചപ്പാടാണ് യുവാവിന്റേത്. പിഞ്ഞിയ രോമപ്പുതപ്പ് സമ്മാനിച്ച അവരോട് നിങ്ങള്‍ ശരിക്കും മഹാലക്ഷ്മിയുടെ അവതാരമാണെന്ന മറുപടിയാണ് അയാള്‍ നല്‍കുന്നത്. കടലിന്റെ വക്കത്തു പാര്‍ക്കുന്നതും നക്ഷത്രങ്ങളെ കാണുന്നതും ജീവിതത്തിന്റെ ഭാഗ്യമായും ഈശ്വരകാരുണ്യമായും അയാള്‍ വിലയിരുത്തുന്നു.

ടി. പത്മനാഭന്റെ 'പ്രകാശം പരത്തുന്ന പെണ്‍കുട്ടി'യില്‍ ജീവിതത്തില്‍ നിന്നും ഒളിച്ചോടാന്‍ തീരുമാനിക്കുന്ന കഥാനായകനെ നിഷ്കളങ്കയായ പെണ്‍കുട്ടിയുടെ സ്നേഹമസൃണമായ പെരുമാറ്റം ജീവിതത്തിലേയ്ക്കു തിരികെക്കൊണ്ടുവരുമ്പോലെ ഈ കഥയിലെ യുവാവ് ജീവിതത്തെ ശുഭപ്രതീക്ഷയോടെ നേരിടാന്‍ നായികയെ പ്രേരിപ്പിക്കുന്നു. ഒരു വാക്കിലുടെ, സംഭാഷണത്തിലൂടെ, ഭാവസാന്ദ്രമായ അന്തരീക്ഷകല്പനയിലൂടെ, ജീവിതത്തോടു പുലര്‍ത്തേണ്ട പ്രസാദാത്മകത ആവിഷ്കരിക്കപ്പെടുന്നു. ഇതിനെല്ലാമുപരി അസംതൃപ്തമായ ദാമ്പത്യബന്ധം ജീവിതത്തിന്റെ ചലനം നഷ്ടപ്പെടുത്തുന്നത് ഈ കഥയുടെ അടിയൊഴുക്കായി വര്‍ത്തിക്കുന്നു.

വിലക്കുകളില്ലാത്ത സ്നേഹബന്ധത്തെക്കുറിച്ചും അപരിചിത യാഥാര്‍ത്ഥ്യത്തെക്കുറിച്ചും കഥപറയുന്ന മാധവിക്കുട്ടി സ്വീകരിക്കുന്നത് നിര്‍മ്മലവും വിനീതവുമായ ഭാഷയാണെന്നുപറയാം. കഥയെന്നത് മാധവിക്കുട്ടിക്ക് സംഗീതസാന്ദ്രമായ അനുഭവമാണ്. കെ. പി. അപ്പന്‍ വിലയിരുത്തുന്നതുപോലെ "അര്‍ത്ഥസന്ദിഗ്ദ്ധതകളില്ലാത്ത സാന്നിദ്ധ്യത്തിന്റേതായ ഒരു ഭാഷയിലൂടെ സത്തയും ലോകവും തമ്മിലുള്ള അവ്യക്തമായ അതിരുകള്‍ തേടുകയാണ് ഈ വലിയ കലാകാരി ചെയ്തത്”. അതുകൊണ്ടാണ് ആധുനിക കഥകളുടെ ചരിത്രത്തിനു മീതേകൂടി മാധവിക്കുട്ടിയുടെ കഥകള്‍ ആവേശപൂര്‍വ്വം സ്വീകരിക്കപ്പെട്ടത്.

-ഡോ. ഷംല യു.

എ.ജെ.ജോണ്‍ മെമ്മോറിയല്‍

ജി.എച്ച്.എസ്.എസ്.,

തലയോലപ്പറമ്പ്.